Een laboratorium is een ruimte die gebouwd is voor onderzoek. Een laboratorium (meervoud: laboratoria) is geschikt om bepaalde proeven uit te voeren. De naam stamt uit het Latijn, en is afgeleid van labor dat 'werk' betekent. Letterlijk is een laboratorium een werkruimte of werkplaats. Het woord wordt soms afgekort tot lab of labo.

Een toxicologisch laboratorium wordt dan bijvoorbeeld aangeduid als het toxlab. Mensen die in een laboratorium werken worden in veel gevallen een laborant of liever analist genoemd. Laboratoria kunnen onderdeel zijn van een ziekenhuis of een universiteit, maar ook bij een klein of groot bedrijf horen, of een overheidsinstelling.