Inhoud

De samenleving in Nederland 'vergrijst'. Dit betekent dat er percentueel meer ouderen in Nederland komen en dit aantal zal de komende jaren alleen maar stijgen. We worden dan wel wat 'gezonder' ouder, maar over het algemeen komt iedere oudere op het punt waarop men zegt 'Ouderdom komt met gebreken'. Dit leidt tot meer vraag naar ouderenzorg. Meer en meer is het beleid in Nederland erop gericht dat ouderen zich zo lang mogelijk in de thuissituatie kunnen redden. Er wordt getracht om opname in een verzorgings- of verpleegtehuis zolang mogelijk uit te stellen. Dit is niet alleen het beleid in Nederland, maar over het algemeen wil iedereen zelf ook zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen en de autonomie bewaren. Wanneer opname in verzorgings- of verpleegtehuis echter toch nodig is, is het van belang dat men ook hier zo zelfstandig mogelijk kan verblijven en daarmee een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven behoudt. Vaak zijn verschillende disciplines binnen de zorg (arts, verzorging, fysiotherapeut, ergotherapeut, mantelzorg) hierbij betrokken om dit doel te behalen. Geriatiefysiotherapie is hierbij gericht op het optimaliseren van houding en beweging binnen de woonsituatie.

Wat is Geriatrie?

Geriatrie is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met de behandeling van ouderen. 'Geriatrie' gaat dus niet alleen over klachten met betrekking tot bv. geheugenproblematiek of dementie maar gaat over het geheel: alle (lichamlijke en geestelijke) klachten en problemen die vanuit ouderdom voortkomen. Het onderkennen en herkennen van geriatrische problematiek is een apart specialisme. Dit specialisme moet leiden naar optimale medische zorg voor de oudere. Veel ouderen zijn ook al eens bij de 'geriater' geweest in het ziekenhuis: de arts gespecialiseerd op geriatrie. Een bezoek aan deze arts voorkomt vaak een route langs verschillende afdelingen van het ziekenhuis (orthopedie, neurologie, interne geneeskunde) omdat deze arts van alle onderdelen verstand heeft, en klachten ook met elkaar in verband kan brengen. Indien nodig stuurt deze arts u wel door naar een bepaalde afdeling.

Goed om te weten

Mensen hebben vaak de ongelukkige neiging te denken dat de oudere niet meer beschikt over al zijn vermogens. Als een jonge man weggaat en vergeten is waar zijn sleutels liggen betekent dat niets, het is wel grappig. Maar als eenzelfde verstrooidheid voorkomt bij een oudere dan zegt men dat het geheugen achteruit gaat. Daarnaast wordt ook vaak gedacht dat problemen op latere leeftijd door veroudering zijn ontstaan en hier niets aan te doen is. Met fysiotherapie valt aan een behoorlijk aantal problemen echter wel wat te doen en kunnen klachten verholpen worden of verminderen. Het is daarom van belang uw klachten altijd aan een arts of fysiotherapeut voor te leggen. Een geriatriefysiotherapeut heeft over het algemeen zicht op of een klacht uit ouderdom voortkomt of niet. Deze kan u tevens aangeven wat er met de klachten gedaan kan worden.

Wat doet de geriatriefysiotherapeut?

Mensen die ouder worden en de beweeglijkheid van het lichaam zien afnemen komen doorgaans in aanraking met de geriatriefysiotherapeut. De geriatriefysiotherapeut heeft een brede kennis en deskundigheid op het terrein van de ouderdomsziekten en complexe problematiek. Hij/zij heeft een ruim inzicht en kent de vaardigheden om de oudere mens optimaal te begeleiden en te behandelen.

De geriatriefysiotherapeut behandelt niet alleen ouderen, maar ook mensen die vanwege hun ziekte, bijvoorbeeld de Ziekte van Parkinson of Reumatoïde Artritis, al verschijnselen kunnen vertonen van ouderdom. De zeventigjarige die bij het tennissen een elleboogblessure oploopt, zal daarentegen bij een algemeen- of sportfysiotherapeut terecht kunnen. Veel vragen die bij de geriatriefysiotherapeut terecht komen hebben te maken met mobiliteit (zich goed en veilig kunnen verplaatsen).

De therapie bestaat in veel gevallen uit oefentherapie, adviezen en het coachen van gewenste veranderingen. Dit is gericht op het verhelpen, verminderen en voorkomen van klachten bij het dagelijkse bewegen en het voorkomen van achteruitgang. Tot het werk behoort ook het adviseren en begeleiden van verzorgenden, gezinsleden en eventuele mantelzorgers.

Geriatrie = samenwerking

Om u zo optimaal mogelijk te begeleiden heeft de geriatriefysiotherapeut nauwe contacten met andere disciplines. Veel contact en overleg vindt plaats met huisartsen, verzorgenden en verplegenden, ergotherapeuten en de mantelzorg (partner, familie, buren, vrienden die helpen). De geriatriefysiotherapeut kan u ook dietiek of logopedie adviseren.

Het contact met de mantelzorg is erg belangrijk voor de geriatriefysiotherapeut. Vaak is op oudere leeftijd niet alleen de persoon in kwestie zelf, maar ook de mantelzorg betrokken bij de ouderdoms-klachten. De geriatriefysiotherapeut kan adviezen geven t.a.v. de hulpvragen van de mantelzorgers over het omgaan met de klacht van de client. Het kan hierbij gaan hoe om te gaan met iemand die moeilijk uit bed komt, of om een aanwijzing (bv. tellen) die gegeven kan worden om iemand goed te laten lopen bij de Ziekte van Parkinson. Hierbij heeft de geriatriefysiotherapeut vaak nauw contact met de ergotherapeut.