Inhoud

Verkoudheid of acute virale nasofaryngitis is een infectie van de bovenste luchtwegen (neus, bijholten en keel) door een virus (meestal een rhino- of coronavirus). Andere namen voor verkoudheid zijn: nasofaryngitis, rinofaryngitis, coryza en neusverkoudheid.

Bij een doorgemaakte verkoudheid is er een levenslange immuniteit voor dat specifieke virus. Er zijn echter honderden verschillende soorten virussen die een verkoudheid kunnen veroorzaken. De meeste zijn rhinovirussen, maar er zijn ook andere verwekkers, zoals het coronavirus, para-influenzavirus, respiratory syncytialvirus, adenovirus, enterovirus en metapneumovirus.

Oorzaak

Verkoudheden komen vooral in de winter en bij koud of regenachtig weer voor maar dit hoeft niet, zoals de naam wellicht doet vermoeden, met kou te maken te hebben. In de koudere perioden van het jaar zitten mensen veel meer binnen in slecht geventileerde ruimtes (bijvoorbeeld in de bus, tram of trein, op kantoor, op school of in een kinderdagverblijf) zodat de virussen zich veel gemakkelijker kunnen verspreiden dan bij zomerse omstandigheden.

Verkoudheidsvirussen verspreiden zich gemakkelijk via vochtdruppeltjes in de uitgeademde lucht die vervolgens weer door anderen worden ingeademd.

Het virus kan ook via de handen worden overgedragen.

Symptomen

Symptomen kunnen zijn: niezen, loopneus, een verstopte neus, keelpijn, hoesten, hoofdpijn, vermoeidheid. In sommige gevallen is er sprake van rode, jeukende ogen. Iemand die verkouden is, is meestal niet bedlegerig en kan vrijwel normaal functioneren.

Een verkoudheid duurt gemiddeld vijf tot zeven dagen, een enkele keer wat langer. Een verkoudheid is de meest voorkomende infectie bij mensen; er zijn gemiddeld twee à vier infecties per jaar bij volwassenen. Schoolgaande kinderen kunnen soms twaalf keer per jaar verkouden worden.

Regelmatig handen wassen verkleint de kans op overdracht van verkoudheidsvirussen. Het is niet bewezen of het gebruik van antivirale of antibacteriële middelen bij het gewone handenwassen het voorkomen van een besmetting meer tegen gaat. Het dragen van mondkapjes in de nabijheid van mensen met een infectie kan wel effectief zijn.

Behandeling

Ondanks beweringen, zowel afkomstig uit de hoek van de farmaceutische industrie als de alternatieve sector, is het medisch niet bewezen dat een verkoudheid door medicatie kan worden voorkomen of genezen.

De symptomen van een verkoudheid kunnen wel worden bestreden, maar het is niet gezegd dat de duur van de verkoudheid kan worden verkort. Een gewone verkoudheid gaat gewoon over. Ook al kunnen de verkoudheidsklachten als hoesten, niezen of snotteren soms wel weken aanhouden.

Zinksupplementen kunnen de ernst en duur van symptomen verminderen wanneer ze binnen 24 uur nadat de verkoudheid is begonnen worden ingenomen.

Als er bij een verkoudheid andere klachten zoals benauwdheid, piepende ademhaling, sufheid of hoge koorts ontstaan is het verstandig een huisarts te benaderen.