zorgaanbieders
Zorgaanbieders
Zoek en vind uw zorgaanbieder bij u in de buurt of in een bepaalde regio
Informatie over Schurft

Inhoud

Schurft (officiële naam scabies) is een besmettelijke huidziekte die wordt veroorzaakt door de schurftmijt (Sarcoptes scabiei). Deze minder dan 0,5 mm grote mijt graaft gangen in de huid. Daar vindt bevruchting plaats, waarna de nakomelingen de gangenstelsels verder uitbouwen. De jeuk ontstaat bij nog niet eerder besmette personen pas na een paar weken, door een allergische reactie op de mijt en de uitwerpselen daarvan.

De aandoening jeukt heftig (vooral 's nachts). Schurft is een vervelende aandoening, maar niet ernstig. Het is goed te behandelen. Bij behandeling is het zeer belangrijk dat mensen in de directe omgeving van de patiënt met schurft ook behandeld worden, ook als zij zelf geen jeuk of huidafwijkingen hebben.

Epidemieën van schurft worden nogal eens gezien in ziekenhuizen, verzorgingshuizen en verpleeghuizen. De intensieve contacten tussen veel mensen spelen daarbij een belangrijke rol.

Schurft ligt niet aan een gebrek aan hygiëne; iedereen kan schurft krijgen.

In Nederland is schurft vrij zeldzaam.

Oorzaak

Schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt Sarcoptes scabiei. Dit is een parasiet, die alleen bij mensen voorkomt. De vrouwelijke mijt is net te klein om met het blote oog te kunnen zien. De jeuk wordt veroorzaakt door een afweerreactie van het lichaam tegen de uitwerpselen van de schurftmijt.

De schurftmijt wordt gewoonlijk overgebracht door direct huidcontact met een besmet persoon. Ook kan schurft worden opgelopen door het slapen in een bed met besmet beddengoed of door het dragen van (besmette) kleding van iemand met schurft.

Diagnose

Bij patiënten die het kenmerkende beeld hebben van gangetjes aan de handen is de diagnose eenvoudig te stellen, vooral ook wanneer er mensen in de omgeving met jeuk blijken te zijn. Ook ontstoken pukkeltjes op penis en balzak zijn zeer kenmerkend voor schurft.

Het komt echter vaker voor dat de diagnose wel worden vermoed, maar niet met zekerheid kan worden gesteld. De huidarts kan met een oppervlakkig afgesneden stukje huid onder de microscoop de schurftmijt of haar eieren vinden.

Overdraagbaarheid

Normaal geeft handcontact een zeer gering risico. Wanneer de geïnfecteerde een uitgebreide infectie heeft met veel mijten kan een hand geven wel voldoende zijn om met de mijt besmet te raken. Zeker bij Scabies norvegica is een oppervlakkig contact soms al voldoende. Daaronder vallen dus ook langdurige omhelzingen en met name seksueel contact. Ook kan de mijt via beddengoed, handdoeken en dergelijke worden overgedragen, en zullen bij samenwonen op een kleine oppervlakte ook huisgenoten besmet kunnen raken.

Behandeling

Schurft wordt behandeld met permetrinecrème (Loxazol). Het is absoluut vereist dat alle gezinsleden een behandeling krijgen, ook wanneer ze zelf geen jeuk of huiduitslag hebben. Iedereen moet zo snel mogelijk en op hetzelfde moment worden behandeld volgens de onderstaande regels:

  • Het gehele lichaam (met uitzondering van het gezicht en het behaarde hoofd) wordt ingesmeerd (bij kinderen van 2 jaar en jonger ook het gezicht en het behaarde hoofd). Na het insmeren moeten de handen niet worden gewassen en moet men niet van te voren onder de douche of in bad gaan.
  • Op de ochtend na het insmeren (8 tot 12 uur na het aanbrengen van de crème) moet het gehele lichaam onder de douche goed worden gewassen.
  • Na het douchen het lichaam afdrogen met een schone handdoek en schone kleren aantrekken.
  • Alle kleding die in de afgelopen 3 dagen gedragen zijn en het beddengoed moeten bij een temperatuur van + 50oC gewassen worden om de aanwezige mijten te doden. Kledingstukken die niet op deze temperatuur mogen worden gewassen, moeten gedurende ten minste 3 dagen in een afgesloten plastic zak worden bewaard.
  • De avond volgend op de behandeling in een schoon bed stappen, dat wil zeggen met schone kussenslopen, lakens of dekbedovertrek en matrashoes.

De behandeling met permetrinecrème hoeft in principe maar één keer te worden uitgevoerd. Doorgaans is de jeuk binnen 3 dagen aanzienlijk verbeterd, maar het kan wel 3 tot 4 weken duren tot de huidafwijkingen en de jeuk geheel verdwenen zijn. Alleen wanneer na een week de jeuk niet is afgenomen en nog nieuwe huidafwijkingen opkomen, mag de behandeling nog 1 keer (maar absoluut niet vaker) worden herhaald. Ook dan moet iedereen uit de omgeving weer meebehandeld worden.

Schurft is bij tijdige behandeling betrekkelijk onschuldig. Een gangbaar gevolg kan eventueel een geïrriteerde of ontstoken huid zijn door het vele krabben.

Na behandeling met een mijtendodend product gaat de jeuk pas over als de laatste gangen in de huid zijn weggesleten, wat nog meerdere weken kan duren. Hiervoor kan men een corticosteroïde bevattende crème geven om de jeuk wat te verlichten.