Inhoud
Mensen met knokkelkoorts hebben hoge koorts en pijn in de gewrichten ('knokkels'). Hieraan dankt de ziekte zijn naam. Een andere naam voor knokkelkoorts is dengue.
Knokkelkoorts wordt veroorzaakt door een virus. Dit virus wordt op mensen overgebracht door muggen die vooral overdag steken. De ziekte komt voor in tropische en subtropische gebieden: Zuid- en Midden-Amerika, het Caribisch gebied, Afrika en Zuidoost Azië. Er zijn vier denguevirussen (DEN-1 t/m DEN-4). Mensen kunnen met elk virus maar een keer besmet worden.
Er zijn drie vormen van knokkelkoorts:
- (normale) knokkelkoorts.
- dengue hemoraggische koorts (DHK): DHK is een ernstige vorm van knokkelkoorts met als belangrijkste kenmerk (inwendige) bloedingen.
- het dengue shock syndroom (DSS): als er door bloedingen te veel vocht en bloed uit de bloedvaten weglekt, krijgt iemand een shock.
De arts kan de diagnose knokkelkoorts stellen aan de hand van de klachten. Om de diagnose te bevestigen kan een bloedonderzoek worden gedaan.
Hoe kunt u met het denguevirus besmet raken?
Mensen kunnen knokkelkoorts krijgen door een muggenbeet van de Aziatische tijgermug.
Een mug raakt zelf besmet met het virus door het bloed op te zuigen van iemand die op dat moment knokkelkoorts heeft. In Zuidoost Azië en West-Afrika kunnen muggen waarschijnlijk ook besmet worden door apen. Muggen dragen het virus levenslang bij zich.
Lang niet iedereen wordt ziek na een beet van een besmette mug. Bij mensen die wel ziek worden begint de ziekte twee tot veertien dagen na de beet. Iemand die knokkelkoorts heeft kan andere mensen niet besmetten.
Zoals verteld zijn er vier typen van het virus. Iemand die antistoffen heeft tegen DEN 1, kan niet nog eens knokkelkoorts krijgen die wordt veroorzaakt door ditzelfde type virus. Wel kan deze persoon besmet worden met de andere drie virussen. De ziekte kan dan veel ernstiger verlopen. Er ontstaat eerder dengue hemorragische koorts en het dengue shock syndroom.
Wat merkt u van knokkelkoorts?
Mensen met knokkelkoorts hebben de volgende klachten:
- Hoge koorts tot 41 °C, met koude rillingen.
- Zware hoofdpijn.
- Spierpijn.
- Bot- en gewrichtspijn: vooral rond en boven het stuitbeen.
- Misselijkheid, braken.
- Hoesten, keelpijn.
- Een niet jeukende huiduitslag op de romp en later op de ledematen en het gezicht.
Dengue hemoraggische koorts begint als een normale knokkelkoorts. Na twee tot vijf dagen krijgt u bloedingen in de huid (puntbloedinkjes en bloeduitstortingen), neus, tandvlees, hart, lever en darmen. De lever is vaak vergroot.
Als er te veel vocht en bloed uit de bloedvaten weglekt, raakt u in shock. De arts moet u dan vocht geven met een infuus. Gebeurt dat niet, dan kunt u overlijden.
Meestal is knokkelkoorts bij jonge kinderen minder ernstig dan bij oudere kinderen en volwassenen.
Tot slot wordt niet iedereen ziek die met het virus besmet raakt.
Behandeling van knokkelkoorts
Tegen de ziekte zelf zijn geen medicijnen. De behandeling van knokkelkoorts bestaat met name uit het bestrijden van de symptomen. U moet met knokkelkoorts altijd naar een arts of ziekenhuis.
Medicatie
Mensen die denken dat ze knokkelkoorts hebben opgelopen, mogen absoluut geen aspirine of ibuprofen gebruiken. Door deze pijnstillers krijgt u namelijk extra kans op bloedingen. Paracetamol mag wel, maar niet meer dan in de bijsluiter staat.
Veel drinken
Om uitdroging te voorkomen is het belangrijk dat u veel drinkt (bijvoorbeeld zoutoplossing en vruchtensap). Patiënten die veel braken krijgen vocht via een infuus. De huisarts kan u ook iets geven tegen het braken.
Mensen met dengue hemorragische koorts krijgen een infuus met vocht om te voorkomen dat ze in shock raken. Soms is een bloedtransfusie nodig.
Bij de meeste mensen is knokkelkoorts na een paar weken over. Het virus is dan ook verdwenen uit het bloed.
