Inhoud

Huidkanker ontstaat wanneer de cellen in je huid zich ongeremd gaan delen. Het is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland, zowel bij mannen als bij vrouwen. Mensen met een lichte huidskleur lopen meer risico op het ontwikkelen van huidkanker dan mensen met een donkere huidkleur.

Soorten huidkanker

Om huidkanker te herkennen is het nodig om globaal te weten welke soorten huidkanker er zijn en wat de oorzaak hiervan is. Hoewel er verschillende soorten huidkanker zijn komen de volgende drie soorten huidkanker het meest voor:

Basaalcelcarcinoom
Dit type huidkanker komt het vaakst voor. De oorzaak van dit type huidkanker is een veelvuldige blootstelling van de huid aan de zon. Het komt dan ook het meest voor op lichaamsdelen die veel aan de zon blootgesteld worden zoals het gezicht, de nek, oren en de hals. Het is een langzaam groeiende vorm van huidkanker die bijna nooit uitzaait en vaak makkelijk te behandelen is. Behandeling is gewenst omdat het anders onderliggende weefsels en het bot kan beschadigen.

Plaveiselcelcarcinoom
Deze vorm van kanker kan op allerlei plaatsen van het lichaam ontstaan maar er is wel een relatie met blootstelling aan zonlicht. Het komt vaker voor op de huid die langdurig is blootgesteld aan de zon. Hoe meer blootstelling aan de zon, hoe meer kans op het krijgen van een plaveiselcelcarcinoom. Een plaveiselcelcarcinoom is een kwaadaardige tumor welke zich kan uitzaaien naar andere lichaamsdelen indien deze niet behandeld wordt. De tumor kan groot worden en ziet eruit als een wrat.

Melanoom
Een melanoom is huidkanker die ontstaat via pigmentcellen in de huid. Overal in de huid liggen deze pigmentcellen. Moedervlekken zijn een opeenhoping van deze pigmentcellen. Een melanoom groeit snel en is kwaadaardig. Niet alleen moedervlekken kunnen uitgroeien tot een melanoom maar het kan overal op de huid ontstaan. De oorzaken van een melanoom zijn een langdurige blootstelling aan de zon, moedervlekken die spontaan uitgroeien tot een melanoom en het krijgen van een melanoom kan ook erfelijk bepaald zijn.

Oorzaak

In veruit de meeste gevallen wordt huidkanker veroorzaakt door teveel blootstelling aan UV-straling, bijvoorbeeld door overmatig zonnebaden. De zon is echter niet de enige bron van UV-straling. Uit een zonnebank of hoogtezon komt ook UV-straling. Vooral blootstelling aan UV-straling in je kinderjaren en regelmatig verbranden verhogen het risico op huidkanker.

Daarnaast kan huidkanker ook erfelijk zijn. Ook het gebruik van medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken kan de kans op het ontwikkelen van huidkanker (met name plaveiselcelcarcinoom) verhogen.

Symptomen

Iedere vorm van huidkanker ziet er anders uit. Hieronder is voor de drie vormen van huidkanker uitgelegd waar je ze aan kunt herkennen.

Basaalcelcarcinoom
Basaalcelcarcinoom komt het meest voor op het gezicht en de hals, maar het kan ook op andere plaatsen ontstaan. Een basaalcelcarcinoom ziet er meestal uit als een glad, glazig knobbeltje dat langzaam groeit. Er kunnen zweertjes en korstjes op en rond het knobbeltje ontstaan. Wanneer een basaalcelcarcinoom zich op je romp bevindt, lijkt het meer op een eczeemplekje. Het verschil met een echt eczeemplekje is dat een basaalcelcarcinoom niet reageert op zalf en langzaam doorgroeit.

Plaveiselcelcarcinoom
Een plaveiselcelcarcinoom ontstaat uit de cellen die dichter bij het huidoppervlak zitten dan de basaalcellen. Het is de laag cellen die tussen de basaalcellen en de zichtbare huid in zitten. In 15% van de gevallen is er sprake van plaveiselcelcarcinoom. Deze vorm is kwaadaardiger dan een basaalcelcarcinoom. Een plaveiselcelcarcinoom groeit sneller en kan ook uitzaaien.

Deze vorm van huidkanker komt veel voor op het gezicht, maar kan ook op je handen of rug ontstaan. Als de tumor uitzaait, gaat dit als eerste naar de lymfeklieren, waarna het ook in andere organen kan gaan zitten.
Een plaveiselcelcarcinoom is vaak bleekroze van kleur met in het midden een witte, schilferige plek. Het voelt ruw aan.

Melanoom
Melanoom is in ongeveer 10% van de gevallen van huidkanker de diagnose. Dit is de meest kwaadaardige vorm van huidkanker. Het is gelukkig ook de minst voorkomende vorm. Een melanoom ontstaat uit melanocyten, dit zijn de cellen in de huid die huidpigment (het bruine kleurtje) aanmaken. Meestal ontstaat een melanoom vanuit een moedervlek, maar dit hoeft niet per se zo te zijn. Melanomen groeien naar binnen toe.

Dit betekent dat ze dieper de huid in gaan en ze kunnen dan via de lymfeklieren uitzaaien naar de rest van je lichaam. Bij vrouwen zitten melanomen vaak op de romp en de benen. Bij mannen op de romp,op het hoofd en de hals.

Je kunt een melanoom herkennen doordat een moedervlek dikker wordt, van kleur verandert en/of een grillige vorm begint te krijgen. Vaak jeukt zo?n moedervlek ook. In een verder gevorderd stadium kan er een korstje of zweertje op de moedervlek ontstaan of kan hij gaan bloeden.

Voorkomen

Huidkanker is vaak het gevolg van te veel blootstelling aan UV-straling. Bescherming tegen overmatige blootstelling aan de zon is daarom van groot belang. Daarnaast moet je veranderingen aan moedervlekken in de gaten houden (kleur en grootte).

Hoe kun je verstandig zonnen?

Behandelingen

De meest toegepaste behandelingen bij huidkanker zijn: