Inhoud
Bij een holvoet is sprake van een 'hoge wreef'. Het is het tegenovergestelde van een platvoet. Naast de hoge wreef is meestal ook sprake van scheefstand van de hiel en van kromme tenen.
Door de holvoet ontstaan gespannen voetzolen, een aangespannen achillespees en vaak ook klauwtenen.
De eerste fase van de holvoet wordt ook wel balvoet genoemd.
Oorzaak
De voetvorm is veranderd doordat er een verstoord evenwicht bestaat tussen de spieren die de enkel, voet en tenen bewegen. Er is zogenaamde een dysbalans ontstaan in de sturing van de enkel, voet en tenen.
Bij ongeveer tweederde van de holvoeten is er een neurologische oorzaak.
Dit kunnen vele aandoeningen zijn, bijvoorbeeld:
- Hereditaire Motorische en Sensibele Neuro-pathie (HMSN): een erfelijke spierziekte.
- Spina bifida occulta: verborgen en milde vorm van een open ruggetje.
- Polio.
- Syringomyelie: vochtblazen in het ruggenmerg.
- Spierversterf na een breuk van het onderbeen.
Symptomen
Iedere holvoet is anders en de klachten zullen van per patiënt verschillen. Dit hangt onder andere samen met welke spiergroepen uitgevallen zijn.
Over het algemeen komen patiënten met klachten als:
- Spierzwakte
- Vermoeid gevoel in de voeten
- Balansstoornissen met frequente verzwikkingen van de enkel
- Pijnlijke drukplekken aan de buitenkant van de voet en bij de grote teen
- Toenemende holling en scheefstand van de voet.
Daarnaast kunnen de klauwtenen klachten veroorzaken, zowel in de tenen zelf als onder de voorvoet. Voor meer informatie hierover zie hamerteen.
Deze klachten kunnen versterkt worden door de aanwezigheid van een spitsvoet.
In het begin zijn de afwijkingen nog soepel, maar uiteindelijk kan een stugge holvoet met naar binnen kanteling van de hiel en enkel ontstaan. Dit wordt een rigide cavovarusvoet genoemd. Vaak gaat dit gepaard met een spitsstand.
Behandeling
Meestal bestaat de behandeling van een holvoet uit orthopedisch schoeisel en steunzolen. Hiermee wordt geprobeerd de voet recht te krijgen, de drukplekken te ontlasten en de stabiliteit te verbeteren. Dit verlicht de klachten.
Soms wordt overgegaan tot een operatie. Dit gebeurt met name zodra de schoen een dermate afwijkende vorm krijgt of als de afwijkingen dusdanig groot zijn dat een orthopedische schoen niet meer helpt.
Operatieve ingreep bij een holvoet
Holvoeten kunnen sterk verschillen qua ernst en vorm, daarom zijn verschillende operaties mogelijk. Voor elke patiënt wordt een eigen behandelplan opgesteld. Het doel van van een operatie is het creëren van een rechte en stabiele voet. Als de voet (nog) soepel is, kan meestal worden volstaan met simpele standsveranderingen van de botten in de voet. Dit wordt vaak gecombineerd met peesverplaatsingen om het evenwicht te herstellen in de spiersturing. De voet blijft dan goed aan te sturen en beweeglijk.
Als de holvoet stug is dan moet meestal de achtervoet gecorrigeerd worden. De drie gewrichten in de achtervoet worden dan vastgemaakt, een zogenaamde triple-artrodese. Meestal worden hierbij ook pezen verplaatst of verlengd. Hoewel een operatie de stand van de voet flink kan verbeteren, zal de voet nooit een normale voet worden.
