Inhoud

Dementie is een verzamelnaam waaronder verschillende vormen van dementie geschaard worden. Bij dementie gaan steeds meer zenuwcellen in de hersenen en/of verbindingen tussen deze zenuwcellen kapot. Hierdoor kunnen de hersenen niet goed meer functioneren. Vaak staan geheugenstoornissen op de voorgrond, maar er kunnen ook problemen zijn met andere vaardigheden. Zoals het aankleden of koffie zetten. Ook kunnen er problemen zijn met taal, spraak, rekenen en het besef van tijd. Gedragsveranderingen kunnen bestaan uit passiviteit of initiatiefverlies, maar ook kan bijvoorbeeld onrust, agressie en ontremming optreden. Bij de diagnose dementie gaat het om de geheugenstoornis die in combinatie met één of meerdere klachten samen voorkomt én dusdanig ernstig is dat het functioneren in het dagelijks leven verstoord is.

Hieronder kunt u meer lezen over de ziekte van Alzheimer en Vasculaire Dementie, deze komen het meest voor in Nederland.

De Ziekte van Alzheimer

Zo?n 60-70% van de personen met dementie heeft de ziekte van Alzheimer. De ziekte wordt veroorzaakt door abnormale eiwitstapeling in de hersenen met afname van hersencellen (degeneratie) als gevolg. De ziekte begint meestal in het gebied dat belangrijk is voor het geheugen (de hippocampus).

Klachten en beloop
De ziekte van Alzheimer kan zich al openbaren op jonge leeftijd, maar komt het meeste voor boven het 70ste levensjaar. De ziekte van Alzheimer begint ongemerkt en verloopt met een geleidelijke achteruitgang. In eerste instantie zijn er alleen geheugen- en oriëntatiestoornissen, daarna volgen er vaak problemen met het spreken, het handelen, het overzicht en de herkenning. Wanneer de ziekte zich op jongere leeftijd openbaart, komt het echter regelmatig voor dat geheugenklachten niet op de voorgrond staan, maar bijvoorbeeld problemen met de waarneming, het handelen of het spreken. In de loop van de ziekte kunnen ook gedragsproblemen voorkomen, zoals agressie of afname van initiatief. De gemiddelde ziekteduur is tussen de 8 en 13 jaar.

Behandeling
De ziekte van Alzheimer is niet te genezen, maar wel te behandelen. Er zijn geneesmiddelen die bepaalde symptomen bestrijden, maar de reactie hierop is per patiënt verschillend. Een behandeling met deze medicijnen (rivastigmine, galantamine en memantine) dient altijd door de specialist te gebeuren.

Vasculaire dementie

Van alle mensen met dementie heeft ongeveer 20% vasculaire dementie. Bij vasculaire dementie is er sprake van meervoudige stoornissen in het denken, stemming of gedrag ten gevolge van schade aan de bloedvaten van de hersenen. Schade aan de bloedvaten van de hersenen veroorzaakt doorbloedingsstoornissen van de hersenen, waardoor de hersenen te weinig zuurstof en voedingsstoffen krijgen, met schade als gevolg.

Klachten en beloop
Vasculaire dementie begint vaak plotseling, maar het begin kan ook geleidelijk zijn. Het verloop is vaak grillig. Bijvoorbeeld in het geval van vasculaire dementie ten gevolge van verschillende infarctjes in de hersenen: telkens wanneer een nieuw infarctje optreedt, is er een stapsgewijze verslechtering. Na zo?n verslechtering blijft de patiënt een tijdlang op hetzelfde niveau en kan soms zelfs wat herstellen. Het karakter van iemand kan veranderen in de zin dat iemand prikkelbaar wordt, minder geïnteresseerd raakt in anderen of initiatiefverlies heeft. Mensen met vasculaire dementie hebben ?goede? en ?slechte? dagen. Ook de lichamelijke conditie kan achteruitgaan door de vasculaire schade, bijvoorbeeld doordat het lopen moeilijker wordt.

Behandeling
Vasculaire dementie is helaas niet te genezen. Wél zal de dokter ervoor zorgen dat negatieve invloeden zoals een hoge bloeddruk, verhoogd suikergehalte of een te hoog cholesterol in het bloed behandeld worden. Met specifieke medicijnen kan de kans op toekomstige herseninfarcten worden verlaagd. Verder is een gezonde levensstijl met voldoende lichaamsbeweging en een verantwoord dieet belangrijk.

Overige vormen van dementie

Onder de overige 10 % vallen onder andere de Lewy Body dementie, de fronto-temporale dementie en nog vele andere. Deze en meer uitgebreide informatie over dementie kunt u ook terugvinden op de website van het alzheimercentrum.

Nieuwe inzichten

Rust roest is een oud gezegde. Wij weten dat lichamelijke activiteit, zoals wandelen goed is voor de lichamelijke en geestelijke conditie (met name depressies). Mensen met dementie bewegen over het algemeen onvoldoende. Onderzoek dat gedaan is naar beweging voor personen met dementie toont aan dat dit een remmende werking heeft op de cognitieve achteruitgang, het slaappatroon en stemming.

Mensen met dementie zijn goed in staat tot het leren van nieuwe dingen, dit is door verschillende onderzoekers aangetoond. Wel gaat dit langzamer dan anders. Het boek opnieuw geleerd, oud gedaan verschaft u meer inzichten over dit onderwerp.

Mantelzorg

De zorg voor uw dierbare met dementie is intensief en omvangrijk. Om dit goed vol te houden is het belangrijk dat u op tijd aan de bel trekt wanneer het teveel voor u wordt. Mantelzorgondersteuning kunt u aan extra informatie komen over tijdelijke ondersteuning in uw thuissituatie.

Uitgangspunten voor belevingsgerichte Thuiszorg

Bij het vinden van goede thuiszorg is het belangrijk dat u op zoek gaat naar een organisatie die u kan voorzien van een klein team van vaste zorgverleners die herkenbaar zijn voor de persoon met dementie. De hulp dient aan te sluiten bij de beleving en wensen van de persoon in kwestie. Deze zorgverleners zijn geschoold in het signaleren en anticiperen op achteruitgang van de cliënt en overbelasting van de mantelzorger.

Wenst u meer informatie?

Er zijn verschillende instanties die u kunnen ondersteunen op het moment dat de zorgvraag veranderd of toeneemt. Hiervoor kunt u onder andere het WMO-loket in uw gemeente benaderen. Ook hebben steeds meer gemeenten een overzicht van casemanagers/ dementieconsulenten op hun website die u verder op weg kunnen helpen. Graag verwijs ik u ook nog naar de volgende links:

Lotgenotencontact
www.alzheimer-nederland.nl

Omgaan met dementie, online cursus
thuisacademie.ntr.nl

Website met veel informatie, artikelen, video's publicaties en links over dementie
www.moderne-dementiezorg.nl