Inhoud

Hyperplasie wil zeggen dat er een zodanige toename is van het aantal normale (goedaardige) cellen in een weefsel of orgaan dat het betreffende weefsel/orgaan groter wordt. Hyperplasie van een nier kan congenitaal (aangeboren) zijn, maar ook later optreden en ontwikkelt zich meestal als de andere nier ongewoon klein is of geheel ontbreekt.

Nierhypertrofie is een vergroting van de nieren doordat de cellen groter worden terwijl het aantal niercellen gelijk blijft. Bij vergroting van de nier als gevolg van tumorvorming of andere aandoeningen waarbij het aantal cellen toeneemt, is dus geen sprake van hypertrofie.

Hyperplasie versus hypertrofie
Hypertrofie houdt in dat weefsels of organen in grootte toenemen door vergroting van het volume van de afzonderlijke cellen. Het aantal cellen neemt bij hypertrofie niet toe, in tegenstelling tot bij hyperplasie waarbij de grootte van weefsels of organen toeneemt door toename van het celaantal. Zowel hyperplasie als hypertrofie kunnen leiden tot een vergroting van de nier.

Oorzaken

Nierhypertrofie komt soms voor bij mensen die een nier voor transplantatie hebben afgestaan. Als een nier is verwijderd of door een ziekte is aangetast, kan in de andere nier hypertrofie optreden. De niervergroting is het gevolg van een toename in de grootte van bepaalde cellen in de nier, bijvoorbeeld de cellen van de glomeruli (de filtreereenheden van de nier).

Eenzijdige hyperplasie van de nier treedt meestal op als gevolg van een compensatiemechanisme, namelijk als de andere nier klein is of ontbreekt. Bij het syndroom van Beckwith-Wiedemann zijn beide nieren vergroot. Nierhyperplasie kan leiden tot een verhoogde kans op het ontstaan van nierkanker.

Symptomen

Dikwijls veroorzaakt een vergrote nier in het geheel geen verschijnselen. Bij sommige mensen kunnen echter toch functieproblemen optreden, waarbij verschijnselen optreden als hypertensie (hoge bloeddruk), hematurie (bloed in de urine) en uremie (abnormale hoeveelheid stikstofhoudende afbraakproducten van de stofwisseling in het bloed).

Behandeling

Behandeling van de eventuele achterliggende aandoening is belangrijk. Specifieke behandeling van de nier, wordt afgestemd op de mate waarin deze functioneert. In gevallen van nierhypertrofie waarbij een nier voor transplantatie is afgestaan, is behandeling niet nodig, omdat het dan gaat om een natuurlijk compensatiemechanisme.