Een ontsteking van het hartzakje is een pijnlijke aandoening en wordt pericarditis genoemd. Het hartzakje, ook wel pericard genoemd, is een stevig zakje rondom het hart die het hart beschermt en op zijn plaats houdt. Het hartzakje bestaat uit twee lagen waarvan de binnenste laag vergroeid is met de hartspier. Tussen de twee lagen van het pericard zit een klein beetje vloeistof waardoor de lagen makkelijker langs elkaar glijden. Het hartzakje beschermt het hart tegen infecties en overbelasting.
De ontsteking kan zowel acuut (acute pericarditis) als sluipend (chronische pericarditis) ontstaan.
Er zijn een aantal oorzaken van pericarditis bekend. Soms wordt de oorzaak echter niet gevonden. Oorzaken kunnen zijn:
De symptomen en klachten kunnen verschillen per vorm van pericarditis. Bij chronische pericarditis ervaart iemand meestal geen pijn. Klachten bij chronische pericarditis kunnen zijn:
Bij acute pericarditis zijn de klachten:
Behandeling is afhankelijk van de oorzaak. In ieder geval is absolute rust noodzakelijk.
Behandeling van virale of idiopatische pericarditis
Pijnstillers kunnen de pijn verminderen. Als de pijn erg heftig is, kunnen corticosteroïden worden voorgeschreven om de ontsteking te remmen. Meestal gaan de pijn en ontsteking binnen een paar weken weg.
Behandeling van andere oorzaken en complicaties
Medicijnen die worden voorgeschreven behandelen meestal de oorzaak van de ontsteking. Bijvoorbeeld tuberculostatica bij TBC, antibiotica bij bacteriële infecties, intensieve dialyse bij uremische pericarditis enzovoort. In het geval van constrictieve pericarditis moet de verdikking operatief worden verwijderd.
Een van de complicaties die kunnen optreden is een vochtophoping in het hartzakje. Als sprake is van een grote vochtophoping, dan moet het vocht worden verwijderd met een injectienaald. Zie ook hartzakje met vochtophoping.