Inhoud
Vasculaire dementie (VD) is een van de meest voorkomende vormen van dementie. Vasculaire dementie wordt veroorzaakt door het afsterven van hersengebieden door verstoring van de bloedtoevoer in de hersenen (door bijvoorbeeld een beroerte). Bij ruim 15% van mensen met dementie is sprake van vasculaire dementie. Veel mensen met vasculaire dementie hebben een geschiedenis van hart- en vaatziekten, zoals een chronisch hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, diabetes, beroerte(s) of tia's. Het is op de ziekte van Alzheimer na de meest voorkomende vorm van dementie.
Bij vasculaire dementie ontstaan niet altijd direct geheugenproblemen of persoonlijkheidsveranderingen. Dat zorgt ervoor dat mensen met vasculaire dementie besef hebben van hun ziekte. Dit geeft vaak reden tot een depressie. Een onderliggende depressie moet behandeld worden, ook omdat daarmee het cognitieve functioneren verbetering kan worden gegeven.
Vasculaire dementie manifesteert zich meestal tussen het 65e en het 75e levensjaar. Na vaststelling van de diagnose is de overlevingskans na 5 jaar 39%. Die lage levensverwachting komt ook omdat andere aandoeningen ook een rol spelen bij een patiënt met vasculaire dementie, zoals een hoge bloeddruk, te hoog cholesterol, diabetes, hartritmestoornissen of aandoeningen aan de bloedvaten.
Oorzaken
Vasculaire dementie kan veroorzaakt worden door:
- Een aantal beroertes, die tegelijkertijd of na elkaar plaatsvinden. Dit wordt ook wel Multi-infarct dementie genoemd.
- Een beroerte op een cruciale plek in de hersenen, ook wel een strategisch infarct genoemd.
- Beschadiging van de witte stof door verstoring van de bloedtoevoer. Een specifieke vorm van deze beschadiging wordt de Ziekte van Binswanger genoemd.
- CADASIL (Cerebrale Autosomale Dominante Arteriopathie met Subcorticale Infarcten en Leuko-encefalopathie). Dit is een erfelijke aandoening die zorgt voor afwijkingen in de kleine bloedvaten in de diepere delen van de hersenen.
Symptomen
De symptomen van vasculaire dementie openbaren zich in de meeste gevallen als eerste door spierzwakte in bijvoorbeeld een arm, duizeligheidsverschijnselen en lichte spraakproblemen. In een latere fase kunnen er ook andere kenmerken bijkomen. Wat opvalt bij mensen met vasculaire dementie is een afname in het tempo van denken, spreken en handelen. Concentreren wordt steeds lastiger. Bij vasculaire dementie is de combinatie van geestelijke achteruitgang en lichamelijke verschijnselen ook een kenmerk.
Symptomen bij vasculaire dementie kunnen zich plotseling of langzaam ontwikkelen. In tegenstelling tot de ziekte van Alzheimer is het verloop meer trapsgewijs. De symptomen kunnen bovendien van dag tot dag toenemen of afnemen.
De patiënten hebben vaak al langer last van hart- en vaatziekten. Als er dementie-achtige symptomen ontstaan binnen drie maanden na een beroerte dan kan er vrijwel van uitgegaan worden dat er sprake is van vasculaire dementie.
Kenmerken van vasculaire dementie:
- Spierzwakte;
- Problemen met praten;
- Duizeligheid;
- Stemmingswisselingen;
- Geen duidelijk besef van de realiteit;
- Concentratieproblemen;
- Taal- en spraakproblemen;
- Incontinentie;
- Oogproblemen;
- Uitvalsverschijnselen;
- Slikproblemen;
- Ongepast en impulsief gedrag;
- Geheugenverlies.
Voorkomen
Vasculaire dementie is niet te genezen. Soms is het echter wel mogelijk bijkomende verschijnselen te behandelen, zoals een depressie of het hebben van angstige gevoelens. Wel kan de getracht worden om de onderliggende hart- en vaatziekte te behandelen om daarmee de schade zo veel mogelijk te beperken, te voorkomen of te vertragen onder meer door vetarme voeding, niet roken en niet drinken.
