zorgaanbieders
Zorgaanbieders
Zoek en vind uw zorgaanbieder bij u in de buurt of in een bepaalde regio
Informatie over Spierpijn

Inhoud

Bij spierpijn heeft u, vooral bij het maken van bewegingen, pijn, kramp of een stijf gevoel in de spieren.

Spierpijn ontstaat wanneer mensen hun spieren op een voor hen ongewone wijze belasten. Soms zijn ook de gewrichten pijnlijk. Spierpijn ontstaat vooral bij gebruik van spieren die normaal niet of nauwelijks worden gebruikt. Ook bij mensen die regelmatig sporten kan spierpijn door overbelasting van de spieren voorkomen.

Spierpijn en stijfheid kunnen ook het gevolg zijn van een verkeerde lichaamshouding of blootstelling aan plotselinge temperatuursveranderingen. Bij sommige aandoeningen (bv. griep) of het gebruik van bepaalde medicijnen kunt u spierpijn krijgen. Tenslotte kunnen spanningen leiden tot spierpijn in de schouder en nekstreek.

Wanneer u de spieren voldoende rust gunt verdwijnt pijn binnen enkele dagen vanzelf.

Bij het langdurig of overmatig belasten van spieren hopen zich afvalstoffen, vooral melkzuur, in het spierweefsel op. Hierdoor kan de spier verstijven, met spierpijn als gevolg. Opgroeiende kinderen kunnen spierpijn krijgen zonder dat spieren overbelast zijn. Dit is een normaal, zij het pijnlijk, groeiverschijnsel.

Wanneer moet u een arts raadplegen

Als er ondanks rust binnen een week geen verbetering optreedt, is het raadzaam een arts te raadplegen. Er kan sprake zijn van een ontsteking. Dit geldt ook als u last heeft van zeer regelmatig terugkerende krampen.

Vormen van spierpijn na sportbeoefening

  • Vroege spierpijn (Immediate Soreness) Brandend gevoel dat ontstaat tijdens of direct na de training. De pijn wordt veroorzaakt door melkzuur dat de vrije zenuwuiteinden prikkelt.
  • Verlate spierpijn (Delayed Onset Muscle Soreness, DOMS) treedt pas na 24-48 uur op. De spieren doen pijn en zijn minder belastbaar. De oorzaak zijn microscheurtjes in het bindweefsel van de spier en het celmembraan. Volgens Roth (2006) is het type contractie van groot belang voor het ontstaan van DOMS. Excentrische spiercontracties zouden hierbij de grootste rol spelen en zorgen dus voor de meeste schade.

Spierpijn ontstaat door het ontstaan van melkzuur in de spiervezel en daarna in het bloed door zuurstoftekort (anaeroob metabolisme), of doordat bij de belasting van deze spier één of meerdere spiervezels in de spier zijn gescheurd. Dit irriteert, maar herstelt gelukkig snel. Bij het herstel worden spiervezels dikker, zie Spierhypertrofie. Het is een misvatting dat het aantal spiervezels toeneemt; het aantal en de samenstelling zijn genetisch bepaald. Het beoefenen van de sport fitness, kan tot last zijn van de spiervezels. Deze spiervezels hebben een herstelperiode nodig van minimaal 4 tot 7 of meer dagen. Hierna kan deze spiervezel weer volledig gebruikt worden.

Spierpijn kan vervelend zijn en ook een indicatie zijn van verkeerde training.

Je kunt de spierpijn minimaliseren door zorgvuldig te trainen. Sluit een training bijvoorbeeld af met een cooling down: gebruik grote, dynamische bewegingen (denk aan cardioapparatuur) zonder een al te hoog tempo of intensiviteit, en rek de gebruikte spieren. Dit bevordert de doorbloeding en helpt de door de training ontstane afvalstoffen af te voeren.

Met betrekking tot de spierpijn is het ook belangrijk de training te verdelen over de week. Train bijvoorbeeld nooit dezelfde spiergroep elke dag; de spier krijgt zo geen hersteltijd om sterker te worden en de overbelasting neemt alleen maar toe en zal de spier uiteindelijk zelfs slapper worden.

Tot voor kort werd algemeen aangenomen dat spierpijn na een training berust op minuscule beschadigingen in de myofibrilen, de krachtproducerende vezels in een spier. Onderzoek uit de jaren '80 liet zien dat na intensieve belasting veranderingen optreden en die werden geïnterpreteerd als schade. Dat leek logisch. Het verleggen van de grenzen kan immers behoorlijk pijn doen. Op basis van deze bevindingen werd atleten geadviseerd bij spierpijn erg voorzichtig te zijn. Meer belasting zou wel eens tot nog grotere schade kunnen leiden. Prof. dr. Lars-Eric Thornell, hoogleraar anatomie aan de universiteit van het Zweedse Umeå, had moeite met die redenering. Waarom zou een spier een trauma nodig hebben om sterker te worden? Hij kon dat niet rijmen met de waarneming dat sporters die ondanks flinke spierpijn blijven doortrainen, toch beter worden. 'Als er sprake zou zijn van beschadigingen, compleet met ontstekingsreacties en zwellingen, zou een atleet die met spierpijn traint zichzelf moeten slopen en dat is niet zo.'

Thornell en zijn pupil Ji-Guo Yu lieten een grote groep studenten (op vrijwillige basis) vijftien keer achter elkaar de trappen tussen de begane grond en de tiende verdieping van het universiteitsgebouw op en af rennen. Na afloop namen ze met tussenpozen weefselmonsters van zowel de afgebeulde vrijwilligers als van toekijkende studenten die als controlegroep fungeerden. Analyse van de weefsels bracht aan het licht dat de op de proef gestelde spiercellen geen spoortje weefselschade of ontsteking vertoonden. 'Integendeel, de gepijnigde spieren waren bezig zich op te bouwen,' zegt Thornell. 'Er was sprake van een snelle toename van het aantal sarcomeren, de kleinste structuren in de spier. Al na enkele uren zagen we sterker en langer, kortom beter spierweefsel.'

De meeste trappenlopers liepen na de exercitie niettemin twee dagen krom, en Thornell en Yu hebben geen verklaring voor die pijn. 'Het enige wat we kunnen zeggen is dat je rustig kunt doortrainen met de vage, zeurende pijn die ontstaat als je je grenzen hebt verlegd, zegt Thornell. Pas wel op als je plotseling een intense, scheurende pijn ervaart. Dan heb je waarschijnlijk een spierscheuring opgelopen en moet je wel degelijk rust nemen.'

Pijnstillers

Paracetamol is goed werkzaam tegen spierpijn.

Ook ontstekingsremmende pijnstillers, de zogenaamde NSAID's (bijvoorbeeld ibuprofen) helpen bij spierpijn. Bij deze middelen dient u rekening te houden met een eventuele wisselwerking met andere geneesmiddelen.

In sommige gevallen (bijvoorbeeld bij maagklachten en leveraandoeningen) mag deze groep van pijnstillers niet gebruikt worden.

Er zijn enkele ontstekingsremmende pijnstillers verkrijgbaar in een preparaat voor gebruik op de huid. De werking van deze middelen is echter niet aangetoond.

Voor de juiste keuze in uw situatie kunt u advies vragen bij uw huisarts of apotheek.