zorgaanbieders
Zorgaanbieders
Zoek en vind uw zorgaanbieder bij u in de buurt of in een bepaalde regio
Informatie over Fibromyalgie

Inhoud

Fibromyalgie is een vorm van reuma. Anders dan bij andere vormen van reuma zijn niet de gewrichten, maar de spieren en het bindweefsel aangedaan bij fibromyalgie. Het wordt daarom ook wel wekedelenreuma of spierreuma genoemd. De naam verwijst naar de delen die aangedaan zijn. 'Fibro' betekent bindweefsel en 'myo' betekent spier. De aandoening komt voor bij ongeveer 2% van de volwassenen tussen de 20 en 60 jaar. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaken

Het is niet duidelijk waardoor fibromyalgie ontstaat. Bij mensen met fibromyalgie zijn geen afwijkingen in de spieren en gewrichten te vinden. Er zijn wel theorieën die de oorzaak van de aandoening proberen te verklaren.

Aansturing vanuit hersenen. Er zijn mensen die denken dat fibromyalgie iets te maken heeft met hoe de hersenen de spieren aansturen. Normaal gesproken regelen de hersenen samen met hormonale klieren automatisch wat de spieren moeten doen. Maar bij mensen met fibromyalgie zou deze samenwerking verstoord zijn. Waar die verstoring door zou komen is onbekend. Het is ook niet duidelijk of deze verstoring een gevolg is of een oorzaak van de aandoening.

Prikkels selecteren. Een andere theorie over fibromyalgie is dat het iets te maken zou hebben met het mechanisme waarmee prikkels uit de buitenwereld geselecteerd worden. Bij mensen met fibromyalgie zou dit selectiemechanisme niet goed werken.

Prikkels uitleggen. Ook zou het mogelijk zo kunnen zijn dat de verwerking van pijnprikkels bij mensen met fibromyalgie anders verloopt dan bij mensen zonder fibromyalgie.

Welke klachten hebt u?

De klachten door fibromyalgie verschillen per persoon. Voordurende vermoeidheid, pijn, stijfheid en darmproblemen spelen vrijwel altijd een rol. Ook hebben de meeste patiënten slaapproblemen en (tijdelijk) last van somberheid. Andere veelgehoorde klachten zijn geheugenverlies en concentratieproblemen. Hier vindt u een overzicht van de meest voorkomende klachten.

Pijn. Bijna alle mensen met fibromyalgie hebben last van spierpijn, pijn in en rond de gewrichten of peesaanhechtingen. De pijn kan variëren van stekend tot brandend of zeurend. U hebt vooral last van uw nek, rug, schouders, borstbeen, de zijkant van de heupen en rond uw knieën. Soms zit de pijn overal.
Moe. Vermoeidheid en snel uitgeput zijn, horen ook bij de klachten.

Stijfheid. Als u 's ochtends opstaat, hebt u vaak last van stijfheid in uw hele lichaam. Ook als u lang in dezelfde houding zit of staat, bent u daarna meestal erg stijf. U hebt het gevoel dat u uw spieren moeilijker kunt gebruiken. Daarom kosten bepaalde handelingen u veel moeite. Soms hebt u ook minder controle over uw gewrichten.

Door de stijfheid hebt u waarschijnlijk de neiging uw spieren en gewrichten minder te bewegen. Dit maakt uw gewrichten nog stijver en zo raakt u in een neerwaartse spiraal. Probeer dit te doorbreken door zoveel mogelijk te bewegen. Daardoor neemt de stijfheid af.

Afnemende spierkracht. U hebt het gevoel dat u steeds minder kracht hebt in uw spieren. Bepaalde handelingen kosten u daardoor meer moeite. Ook dit kan leiden tot een neerwaartse spiraal: omdat u meer moeite hebt met die handelingen, voert u ze minder vaak uit, waardoor het steeds moeilijker wordt. U kunt dit doorbreken door toch regelmatig deze handelingen uit te voeren.

Nachtrust. Door de pijnklachten kunt u slaapproblemen hebben. Het kan ook zijn dat u wakker ligt omdat u piekert over uw leven overdag. Misschien kost ontspannen u veel moeite, waardoor u lastig in slaap komt of onrustig slaapt. Door slecht slapen kunt u in een vicieuze cirkel terechtkomen: de pijn houdt u uit de slaap, en omdat u niet slaapt voelt u de pijn sterker.

Omdat u veel pijn voelt, beweegt u overdag minder. U raakt dan lichamelijk niet vermoeid, al voelt u zich wél doodmoe. Ook hierdoor slaapt u moeilijker in. Probeer deze cirkel te doorbreken. Uw huisarts kan u hierbij begeleiden.

Psychische gevolgen. Uw stemming kan onder uw klachten lijden. Veel mensen met fibromyalgie zijn bang en depressief. Dat merkt u doordat u weinig energie hebt, nergens zin in hebt en het gevoel hebt 'het' niet goed te doen. Ook kan concentreren en beslissingen nemen u moeite kosten. Het kan ook zijn dat u minder interesse hebt in de leuke dingen van het leven, zoals hobby's. De voortdurende pijn en vermoeidheid kunnen deze gevoelens versterken.

Behandelingsmogelijkheden

De meest voorkomende klachten (pijn - vermoeidheid - slaapstoornissen - stijfheid) kunnen verminderen met een aantal behandelvormen die, al dan niet in combinatie met elkaar, ervoor kunnen zorgen dat de fibromyalgiepatiënt beter met de klachten om zal kunnen gaan. Echter, geen twee mensen met fibromyalgie zijn hetzelfde. Dit betekent dat ook de behandeling bij iedereen weer anders zal zijn. Vaak is het gewoonweg uitproberen de enige manier om vast te stellen of deze enig effect heeft.

Pijnstilling. Aangezien er geen eenduidige oorzaak bekend is bestaat er geen regulier medicijn waarmee fibromyalgie genezen kan worden. Pijnstillers, zoals paracetamol, worden het meest voorgeschreven maar halen hooguit de scherpe kantjes van de pijn af. Ook anti-depressiva worden vaak voorgeschreven.

Oefeningen. Oefeningen verbeteren de lichamelijke conditie en het uithoudingsvermogen. Zij zijn tevens belangrijk om de dagelijkse inspanningen beter te leren doseren.

Deze oefeningen (aquagym, zwemmen, fietsen, wandelen) dienen echter steeds naar eigen vermogen te worden aangepast. Vandaar dat ze in het begin het best individueel worden uitgeoefend en bij voorkeur onder begeleiding van een deskundige.

Ontspanningsoefeningen. Yoga en meditatie kunnen helpen om de verschillende stresssituaties beter te controleren.

Leefwijze. Bewust leven, op tijd gas terug nemen en reële eisen stellen, dragen in positieve zin bij aan het omgaan met fibromyalgie.

Voeding. Een belangrijke plaats in de behandeling moet worden ingenomen voor voeding. Wie zijn klachten wil verminderen, vermoeidheid te lijf wil gaan en meer energie wil opdoen, moet aandacht gaan besteden aan gezonder eten. Het kan heel verstandig zijn om je eetgewoonten met een voedingskundige te gaan be­spreken. Maar ook zonder het advies van een deskundige is het niet moeilijk om betere eetgewoonten aan te gaan nemen.

Voedingssupplementen. Een goed gedoseerd magnesiumsupplement kan doeltreffend zijn bij spierpijnen, verhoogde spierspanning, spierkrampen en vermoeidheid. Magnesium heeft immers een belangrijke spierontspannende werking waardoor deze klachten aanzienlijk verminderd kunnen worden. Ook extra enzymen in de vorm van een supplement schijnen verlichting te kunnen bieden.